Công Ty Cổ Phần Tư Vấn Xây dựng Điện 3 - Giải pháp tốt nhất cho lựa chọn tốt nhất
Chọn ngôn ngữ:
– 1. Các trường hợp được áp dụng chỉ định thầu
Chỉ định thầu là 1 trong số 9 hình thức lựa chọn nhà thầu theo Luật Đấu thầu 2023, quy định tại Điều 20 về các hình thức lựa chọn nhà thầu (bao gồm: Đấu thầu rộng rãi; Đấu thầu hạn chế; Chỉ định thầu; Chào hàng cạnh tranh; Mua sắm trực tiếp; Tự thực hiện; Tham gia thực hiện của cộng đồng; Đàm phán giá; Lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt).
Theo định nghĩa trong giáo trình Đấu thầu của Nhà xuất bản Đại học Kinh tế Quốc dân: “Chỉ định thầu là hình thức lựa chọn nhà thầu dựa trên việc bên mời thầu xác định cụ thể một nhà thầu để tham gia đấu thầu và thực hiện hợp đồng. Trong quá trình tổ chức đấu thầu, hoàn toàn không có sự cạnh tranh giữa các nhà thầu”.
– 2. Hạn mức chỉ định thầu
Hạn mức chỉ định thầu được quy định tại điểm m khoản 1 Điều 23 của Luật Đấu thầu 2023 như sau:
– 3. Các trường hợp được áp dụng chỉ định thầu
Nếu như tại khoản 1 Điều 22 Luật Đấu thầu 2013 chỉ quy định 06 trường hợp được áp dụng chỉ định thầu, thì theo quy định tại khoản 1 Điều 23 của Luật Đấu thầu 2024 đã quy định có thể áp dụng chỉ định thầu đối với 12 trường hợp gồm:
(1) Gói thầu cấp bách cần triển khai nhằm mục tiêu bảo vệ chủ quyền, an ninh quốc gia; gói thầu cần thực hiện để khắc phục ngay hoặc để xử lý kịp thời hậu quả gây ra do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ, sự cố, thảm họa hoặc sự kiện bất khả kháng khác;
(2) Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, hàng hóa, xây lắp cần triển khai ngay để tránh gây nguy hại đến tính mạng và tài sản của cộng đồng dân cư trên địa bàn hoặc để không ảnh hưởng nghiêm trọng đến công trình liền kề;
(3) Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện, phương tiện, xây lắp cần triển khai ngay để phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh hoặc duy trì hoạt động của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong trường hợp cấp bách, tránh gây nguy hại đến tính mạng, sức khỏe người dân; gói thầu mua thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện để cấp cứu người bệnh trong tình trạng cấp cứu theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh trong trường hợp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có đủ thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện; gói thầu mua thuốc, thiết bị y tế chỉ có duy nhất một hãng sản xuất trên thị trường;
(4) Gói thầu cần thực hiện để bảo vệ bí mật nhà nước;
(5) Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn phải mua từ nhà thầu đã thực hiện trước đó do cần bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền mà không thể mua được từ nhà thầu khác; gói thầu mua sắm hàng hóa, dịch vụ phi tư vấn phải mua từ nhà thầu đã thực hiện trước đó hoặc từ hãng sản xuất, đại lý của hãng sản xuất do cần bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền với các trang thiết bị, máy móc, phần mềm, dịch vụ sẵn có hoặc do các điều kiện bảo hành của nhà thầu, hãng sản xuất mà không thể mua được từ nhà thầu khác, hãng sản xuất khác;
(6) Gói thầu có tính chất nghiên cứu, thử nghiệm, mua bản quyền sở hữu trí tuệ, mua bản quyền chương trình phát sóng; gói thầu vận chuyển hàng dự trữ quốc gia để cứu trợ, viện trợ trong trường hợp phải giao hàng ngay;
(7) Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế xây dựng được chỉ định cho tác giả của phương án kiến trúc trúng tuyển khi tác giả đó có đủ điều kiện năng lực theo quy định của pháp luật về xây dựng; gói thầu thi công xây dựng, phục chế tượng đài, phù điều, tranh hoành tráng, tác phẩm nghệ thuật gắn với quyền tác giả từ khâu sáng tác đến thi công công trình; gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập quy hoạch xây dựng được chỉ định cho tác giả của ý tưởng hoặc đồ án quy hoạch xây dựng đã trúng tuyển thông qua thi tuyển;
(8) Gói thầu tư vấn, thi công di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng; gói thầu tư vấn, rà phá bom, mìn, vật nổ để chuẩn bị mặt bằng thi công;
(9) Gói thầu chỉ có duy nhất một nhà thầu thực hiện được trên thị trường do yêu cầu về giải pháp công nghệ;
(10) Gói thầu thuộc dự án quan trọng quốc gia được áp dụng hình thức chỉ định thầu theo nghị quyết của quốc hội khi quyết định chủ trương đầu tư dự án;
(11) Gói thầu thuê kho lưu giữ hàng tạm giữ; gói thầu thuê vận chuyển, bốc xếp hàng tạm giữ tại các cảng biển, địa điểm kiểm tra hàng hóa tập trung trong trường hợp chỉ có duy nhất một đơn vị cung cấp dịch vụ trong cảng; gói thầu nhập khẩu vũ khí thể thao phục vụ các câu lạc bộ, trường, trung tâm đào tạo huấn luyện thể thao tập luyện, thi đấu hằng năm;
(12) Gói thầu thuộc dự toán mua sắm có giá gói thầu trong hạn mức từ trên 50 triệu đồng đến 100 triệu đồng; gói thầu thuộc dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp do doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và dự án đầu tư theo Luật Đầu tư công, bao gồm: gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn có giá gói thầu trong hạn mức không quá 500 triệu đồng, gói thầu phi tư vấn, hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp có giá gói thầu trong hạn mức không quá 01 tỷ đồng.
Trường hợp cần điều chỉnh hạn mức quy định tại điểm này để phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội và yêu cầu quản lý nhà nước, Chính phủ trình Ủy ban thường vụ quốc hội xem xét, quyết định.
– 4. Điểm mới về chỉ định thầu trong Luật Đấu thầu 2023
Luật Đấu thầu mới 2023 đã có một số đổi mới đáng kể so với Luật Đấu thầu 2013. Đồng thời sự thay đổi này cũng liên quan đến việc luật hóa các trường hợp đã được quy định trong Quyết định 17/2019/QĐ-TTg. Cụ thể gồm:
(1) Gói thầu vận chuyển hàng dự trữ quốc gia để cứu trợ, viện trợ trong trường hợp phải giao hàng ngay.
Luật Đấu thầu 2023 đã chính thức quy định việc lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt khi cần giao hàng dự trữ quốc gia để cứu trợ hoặc viện trợ ngay lập tức. Điều này tạo ra cơ chế linh hoạt để đáp ứng tình huống khẩn cấp và đảm bảo tính kịp thời và hiệu quả trong việc lựa chọn nhà thầu.
(2) Gói thầu thuê kho lưu giữ hàng tạm giữ, gói thầu thuê vận chuyển, bốc xếp hàng tạm giữ tại các cảng biển, địa điểm kiểm tra hàng hóa tập trung trong trường hợp chỉ có duy nhất một đơn vị cung cấp dịch vụ trong cảng.
Luật Đấu thầu 2023 xác định cụ thể trường hợp đặc biệt khi chỉ có một đơn vị cung cấp dịch vụ trong cảng cho các hoạt động như thuê kho lưu giữ hàng tạm giữ, vận chuyển, bốc xếp hàng tạm giữ tại cảng biển hoặc các địa điểm kiểm tra hàng hóa tập trung. Việc này đảm bảo sự linh hoạt và khả năng thực hiện các dự án hoặc hoạt động độc đáo và đặc thù như trường hợp chỉ có một đơn vị cung cấp dịch vụ.
(3) Gói thầu nhập khẩu vũ khí thể thao phục vụ cho hoạt động thể thao của các câu lạc bộ, trường và trung tâm huấn luyện.
Quy định trong Luật Đấu thầu 2023 đặc biệt đề cập đến việc lựa chọn nhà thầu khi cần nhập khẩu vũ khí thể thao để đáp ứng nhu cầu tập luyện, thi đấu của các câu lạc bộ, trường, và trung tâm huấn luyện thể thao hàng năm. Việc áp dụng luật hóa này đảm bảo quá trình lựa chọn nhà thầu được tiến hành theo quy trình và tiêu chuẩn đáng tin cậy, nhằm đảm bảo cung cấp vũ khí thể thao chất lượng cho các hoạt động thể thao.
Ngoài ra tại khoản 4 Điều 23 Luật Đấu thầu 2023 quy định: Đối với gói thầu hoặc nội dung mua sắm có giá không quá 50 triệu đồng, thủ trưởng cơ quan, đơn vị mua sắm chịu trách nhiệm quyết định việc mua sắm bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả và tự chịu trách nhiệm về quyết định của mình mà không phải lập, thẩm định, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, dự toán gói thầu, không phải ký hợp đồng với nhà cung cấp nhưng phải bảo đảm chế độ hóa đơn, chứng từ đầy đủ theo quy định của pháp luật. Tuy đây không phải quy định mới vì Luật Đấu thầu năm 2013 và các văn bản dưới luật khác đã quy định vấn đề này. Cụ thể:
Nhưng thay vì dẫn chiếu ở những văn bản dưới luật, Luật Đấu thầu năm 2023 đã Luật hóa quy định về lựa chọn nhà thầu đối với gói thầu không quá 50.000.000 đồng. Những gói thầu này không bắt buộc phải ký hợp đồng với nhà cung cấp, đồng thời không bắt buộc lập, thẩm định, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Bởi đây là những gói thầu nhằm duy trì hoạt động thường xuyên, có giá trị không lớn, do đó, có thể rút ngắn quy trình, đơn giản hóa thủ tục lựa chọn nhà thầu./.
